Zgodnie z zapowiedzią z ubiegłego tygodnia wraz z Muzeum Polin przedstawiamy materiały przybliżające wydarzenia, które rozegrały się 19 kwietnia 1943 roku.
Poniżej zamieszczone są linki do słuchowisk oraz filmów skierowanych dla dzieci i młodzieży ale również do osób dorosłych oraz krótka informacja o tym wydarzeniu.
Justyna Bednarek – Historia z pewnej ulicy – słuchowisko
Zofia Stanecka – Pamięć drobinek – słuchowisko
Muranów – Dzielnica Północna – film
W sukience i w mundurze. Oprowadzanie K. Jankowskiej
Zapraszamy również na koncert online, którego premiera zaplanowana jest na godz. 20.30:
Koncert P. Szamburskiego i J.H. Sokołowskiej
Dzisiaj, 19 kwietnia, przypada rocznica wybuchu powstania w Getcie Warszawskim. Bohaterskiego zrywu umęczonych przez władze hitlerowskie Żydów, w stolicy naszego kraju. Niemcy doszczętnie planowali zniszczyć całe Getto, położone w północno-zachodniej części Warszawy. Całkowita likwidacja rozpoczęła się w wigilię żydowskiego święta Pesach, w momencie kiedy w getcie znajdowało się około 50-70 tys Żydów. Zryw ten, w 1943 roku, był pierwszym miejskim powstaniem jakie wybuchło w Europie, przeciwko hitlerowskiej władzy. Przez naród żydowski uważane jest za jedno z wydarzeń najważniejszych w jego historii.
Gdy Niemcy o świcie wkroczyli do murów getta, spotkali się z silnym oporem, zostali obrzuceni granatami i butelkami z benzyną, musieli się wycofać. Nie było mowy o uratowaniu getta, ale jego mieszkańcy nie chcieli poddać się bez walki. W ciągu trzech dni, Niemcy zaczęli ostrzeliwać, bombardować, a domy palić.
„Bo oto słychać i oto widać. Ponad murem cmentarza, nad najświeższą drobniutką zielenią drzew czarne chmury, niby kłęby dymu, wstępują w górę. Czasami widać płomienie – jak czerwona, szybka migocąca szarfa na wietrze. I słuchać tego tam nad ciemnymi bratkami grobu. I myśleć o tym. I żyć” – pisała Zofia Nałkowska 25 kwietnia 1943
Gdy możliwości przeciwstawienia się okupantowi się wyczerpały, ci którzy przeżyli zaczęli opuszczać mury getta, najczęściej wydostając się kanałami. Ci którzy przetrwali, wzięli rok później udział w Powstaniu warszawski.
Nie istnieją dane ukazujące ilu ludzi zginęło podczas tego zrywu. Szacuje się, że poprzez rozstrzelanie na miejscu zginęło 7 tys. Żydów, kolejne 7 tys. Niemcy wywieźli do Treblinki, a 36 tys. Do obozów pracy na Lubelszczyźnie. 16 maja 1943 roku, dzielnica żydowska przestała istnieć.
Na cześć tej jakże nierównej, ale niezwykle heroicznej walki, powstało wiele tablic, pomników, nazw ulic. Lecz tak naprawdę w nas samych pamięć o tych wydarzeniach powinna przetrwać
„(…) dokonanie wyboru między życiem a śmiercią jest ostatnią szansą zachowania godności.”- Hanna Krall
